Một số đại dịch mà loài người từng phải đối mặt
Đại dịch có thể được định nghĩa "là dịch bệnh xuất hiện trên toàn cầu hoặc trên một khu vực rộng lớn xuyên qua biên giới quốc gia, và thường ảnh hưởng đến rất nhiều người."
WHO chia đại dịch thành 6 giai đoạn miêu tả quá trình một loại virus cúm mới nhiễm trùng vài người đầu tiên rồi phát triển thành dịch. Điều này bắt đầu chủ yếu là sự lây nhiễm ở động vật, với một vài ca động vật lây nhiễm qua người, sau đó đến giai đoạn virus bắt đầu phát tán trực tiếp giữa người sang người, và cuối cùng là dịch bệnh khi sự lây nhiễm phân bố trên toàn cầu.
Trong lịch sử đã ghi nhận nhiều đại dịch. Cái chết đen hay dịch hạch xảy ra ở châu Âu thế kỷ 13 đã giết chết một phần ba dân số toàn châu Âu. Ở Hungari thế kỷ 16 cũng có dịch sốt phát ban do rận. Dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 làm chết ước tính khoảng hơn 50 - 100 triệu người. Châu Á năm 1957 có dịch cúm do virus cúm A. Đại dịch cúm khởi phát ở Hồng Kông năm 1968 cũng do virut cúm A.
Thế giới đã chính thức bước vào giai đoạn mới của cuộc chiến đẩy lùi SARS-CoV-2 sau khi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 11 tháng 3 công bố bệnh nguy hiểm này là đại dịch toàn cầu. Tuy nhiên, đây không phải lần đầu tiên thế giới đối mặt với một đại dịch.
Điểm lại một số đại dịch hoành hành trên thế giới
Cúm A - H1N1
Lần gần đây nhất WHO công bố đại dịch là cách đây 10 năm, sau khi các nhà nghiên cứu phát hiện một chủng cúm chưa từng xuất hiện trước đó trong cơ thể người. Đó là virus cúm A - H1N1 gây bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và lan nhanh trong cộng đồng. Khác với cúm mùa thông thường, virus cúm A - H1N1 có khả năng tấn công sâu vào tế bào phổi, gây viêm phổi và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Chủng virus cúm A - H1N1 này được phát hiện lần đầu vào tháng 4 - 2009 tại Mỹ và nhanh chóng lây lan khắp thế giới. Hai tháng sau, WHO đã công bố bùng phát đại dịch cúm toàn cầu. CDC ước tính, Mỹ đã ghi nhận gần 61 nghìn ca nhiễm và gần 12.500 ca tử vong do cúm A - H1N1, trong khi thế giới có đến 575.400 người tử vong vì đại dịch này.
Dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 có tới 500 triệu người (tương đương 1/3 dân số thế giới lúc bấy giờ) mắc bệnh và khoảng 50 triệu người đã tử vong trong đại dịch này.
HIV/AIDS
HIV là một loại virus gây ra Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (AIDS). Trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện tại Cộng hòa Congo vào năm 1976. HIV lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn, qua việc truyền máu từ nguồn đã bị nhiễm bệnh, qua dùng chung kim tiêm với người nhiễm và lây từ mẹ sang con: trong giai đoạn mang thai, khi sinh hoặc khi cho con bú.
Theo số liệu do WHO công bố cuối năm 2019, kể từ khi dịch HIV/AIDS bùng phát, 75 triệu người đã nhiễm HIV và khoảng 32 triệu người đã tử vong vì virus gây chết người này. Tính đến cuối năm 2018, thế giới có 37,9 triệu người đang phải chung sống với HIV. Ước tính, hiện có khoảng 0,8% người ở độ tuổi 15-49 trên toàn cầu nhiễm HIV. Châu Phi là khu vực chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề nhất của đại dịch này. Cứ trong 25 người trưởng thành tại châu Phi thì lại có một người nhiễm HIV. Số người nhiễm HIV tại “lục địa đen” chiếm hơn 2/3 tổng số ca nhiễm trên thế giới.
Đến nay, HIV vẫn là vấn đề y tế cộng đồng lớn của toàn thế giới. Tuy nhiên, nhờ có các biện pháp ngăn chặn, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc người nhiễm HIV hiệu quả, thế giới có thể kiểm soát tốt hơn đại dịch này và người nhiễm HIV có cơ hội sống khỏe mạnh và lâu hơn. Dù vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị dứt điểm cho người nhiễm HIV nhưng các nhà nghiên cứu đã sáng chế loại thuốc ARV có khả năng làm giảm sự sinh sôi, nảy nở của HIV trong cơ thể người.
Bệnh tả
Nhiều người nghĩ rằng bệnh tả là căn bệnh của thế kỷ 19, tuy nhiên, WHO cho rằng điều này chỉ đúng với các quốc gia có thu nhập cao. Ở nhiều nước khác, bệnh tả vẫn chưa được đẩy lùi nó bùng phát từ năm 1961 và kéo dài đến nay, đã trở thành đại dịch dai dẳng nhất trên thế giới.
Năm 2017, các đợt bùng phát bệnh tả đã làm rung chuyển hàng loạt nước châu Phi như Congo, Djibouti, Ethiopia, Kenya, Tanzania, Uganda, Zimbabwe... Mỗi năm có khoảng 2,9 triệu người mắc bệnh tả và 95 nghìn người tử vong vì bệnh này. Hiện, bệnh tả vẫn xuất hiện tại hơn 47 quốc gia trên thế giới. Riêng tại châu Phi, hơn 40 triệu người đang sống trong các điểm nóng về bệnh tả, tức là những nơi dịch tả thường xuyên xảy ra.
Cúm châu Á
Theo CDC, một chủng virus cúm A mới đã xuất hiện tại Đông Á vào năm 1957, sau đó virus này làm bùng phát đại dịch cúm A - H2N2, hay còn gọi là “cúm châu Á”. Virus "cúm châu Á" được phát hiện lần đầu tại Singapore vào tháng 2-1957 và hai tháng sau được ghi nhận tại Hồng Kông và tại các thành phố ven biển của Mỹ vào mùa hè năm 1957. WHO ước tính, bệnh này đã cướp đi tính mạng của khoảng hai triệu người trên toàn thế giới và riêng tại Mỹ là 69.800 nghìn người.
Bệnh dịch hạch
Lịch sử thế giới đã chứng kiến nhiều lần dịch hạch bùng phát, tuy nhiên, đại dịch xảy ra vào thế kỷ 14 thường được biết đến với tên gọi “cái chết đen” là đợt bùng phát kinh hoàng nhất với đỉnh điểm là tại châu Âu từ năm 1346 đến 1351.
Dịch bệnh bắt nguồn từ châu Á, sau đó mầm bệnh theo đoàn người di cư, thương nhân và các đoàn lữ hành đi về phía tây rồi nhanh chóng lây lan sang khắp châu Âu và châu Phi. Từ năm 1346 đến 1353, ước tính có khoảng 75 đến 200 triệu người tại châu Á, châu Âu và châu Phi chết vì bệnh này. Theo các nhà khoa học trong bốn thế kỷ tiếp theo, cứ sau chu kỳ 10 - 20 năm, dịch bệnh này lại quay lại một lần.
GDS Media tổng hợp
Cùng chủ đề
Tế bào - Đơn...
Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của mọi cơ thể sống. Trong cơ thể sinh vật, mỗi loại tế...
Lễ thượng cờ...
Lễ Thượng cờ ở quảng trường Ba Đình là một nghi lễ cấp quốc gia của Việt Nam được Chính phủ phê...
Mõ làng - phương...
Thằng mõ là người có nhiệm vụ gõ mõ và thông báo theo chỉ thỉ của các chức...
Bức tranh nàng...
Đây là bức tranh NÀNG PHRYNE Ở AREOPAGUS (Phryne before the Areopagus) của danh hoạ người Pháp Jean Léon...
Vì sao bầu cử...
Bạn có biết thể thức bầu cử của Mỹ đã tồn tại 212 năm? Trước khi nói về cách thức cùng...
Việt Nam - Cuba...
Nếu một ai đó có 100, họ cho bạn 10. họ là những người bạn tốt. Nếu một ai đó có 20, họ...
Ý nghĩa của...
Bộ bài Tây, tiếng anh gọi là Playing Card, còn ở miền bắc Việt Nam còn gọi là tú lơ...
Tổng hợp các...
Khi bạn đặt chân đến bất kì một tỉnh thành nào của Việt Nam điều bắt gặp những đặt sản đặc...
Tại sao một...
Một tuần có thứ Hai, thứ Ba, thứ Tư, thứ Năm, thứ Sáu, thứ Bảy, Chủ nhật, nhưng tuyệt nhiên lại không...
Chuột Lemming...
Một trong những lý do chính khiến nhiều nhà đầu tư thất bại trong việc tìm kiếm các khoản đầu...
50 bài học về...
“So với những người thất bại, thì những người thành công thật sự đã thất bại nhiều lần hơn,...
Thế giới sắp...
Theo thông báo của các nhà khí tượng học, năm nay – năm 2020 có thể sẽ là 1 trong 5...
Y (dài) hay i (ngắn)
Có một vị tiến sĩ viết nhiều bài rất xuất sắc đăng trên báo và thường gởi thư cho tôi....
5 đại dịch...
Dưới đây là 5 đại dịch khủng khiếp nhất trong lịch sử nhân loại cũng như cách thức mà chúng...
Một số đại...
Đại dịch có thể được định nghĩa "là dịch bệnh xuất hiện trên toàn cầu hoặc trên một...
Chim bản địa...
Trong khi lực lượng cứu hỏa Úc đang quay cuồng với các đám cháy rừng, một số loài chim bản địa...
Đại thảm họa...
Ở thời điểm hiện tại thì gần như mọi tiểu bang của Úc đều có cháy, nhưng kinh khủng nhất là...
Cá Betta - Trang...
Cá Betta (Betta splendens) là giống cá kiểng có hình dạng giống cá lia thia nhưng màu sắc phối...
Cá betta với...
Rất nhiều người đam mê thú chơi cá Betta đều đã từng mong muốn chính mình lai tạo ra những...
Hướng dẫn nuôi...
Cá Betta (Betta splendens) là giống cá kiểng có hình dạng giống cá lia thia nhưng màu sắc phối...
Cấu tạo, chức...
Hoa không chi tô điểm cho cuộc sống của chúng ta mà nó còn giúp chúng ta cảm thấy hạnh...
Đã bao giờ bạn...
Cây tre là loại cây gần gũi và ghi dấu trong tiềm thức của người Việt Nam. Nhưng nhắc tới hoa tre, có...
Sự phát triển...
Hoạt động trải nghiệm trong chương trình phổ thông mới không phải là một môn học mà là...
Hoa dâm bụt -...
Hoạt động trải nghiệm trong chương trình phổ thông mới không phải là một môn học mà là...
Hoa hồng - Chất...
Hoá học là một môn khoa học thực nghiệm. Do đó, các thí nghiệm giữ vai trò quan trọng...
Vòng đời của...
Vòng đời của bướm luôn hấp dẫn các bé khi bắt đầu tìm hiểu về thế giới động vật bởi vì...
Bắp cải tím...
Hoá học là một môn khoa học thực nghiệm. Do đó, các thí nghiệm giữ vai trò quan trọng...
Ngắm nguyệt...
Tối nay (27/7/2018) rạng sáng ngày mai, những người yêu thiên văn có cơ hội chiêm ngưỡng hai...
10 điều thú...
Một trong những nguyên tố quan trọng nhất của mọi sinh vật chính là cacbon. Dưới đây là 10 điều...
Mách bạn một...
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều nhãn hàng cà phê khác nhau khiến người tiêu...
Hiểu Bitcoin trong...
Chắc hẳn bạn đã quen với tên gọi Bitcoin, đồng tiền được nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây đang...
Cháy chung cư...
Bài viết hơi dài chút, nhưng nếu các bạn đang ở chung cư cao tầng hoặc làm việc tại các cao...
Tại sao Halloween...
Halloween viết rút gọn từ "All Hallows'Eve", nghĩa là "Buổi tối lễ chư Thánh", một lễ...
Hướng dẫn làm...
Cứ mỗi dịp Trung thu khi phố phường tràn ngập đủ loại lồng đèn với muôn vạn sắc màu, chợt...
Hệ thống đường...
Bạn có biết toàn bộ các tuyến đường Quốc lộ có tổng chiều dài khoảng 17.300 km ? Hệ...
Voi Ma-mút sẽ...
Bằng cách sử dụng bộ công cụ chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9, các nhà khoa học tin rằng họ không chỉ có...
Đấu giá điện...
Nhà đấu giá lịch sử Alexander, ở Maryland, hiện đang có một đồ vật vô cùng độc đáo được...
Độc tố nào...
Được phát hiện lần đầu tiên tại Anh vào những năm 1950, VX nhanh chóng trở thành một trong những...
Vì sao vật ở...
Đã bao giờ bạn gặp trường hợp một món đồ nào đó ở ngay trước mắt nhưng lại cứ đi tìm...
Cách phân biệt...
Trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt Nam có rất nhiều nơi thờ cúng khác nhau như Đình,...
Bồ câu đưa...
Từ thời Ai Cập cổ đại, con người đã khám phá ra khả năng đưa thư của chim bồ câu. Tuy nhiên,...
Tại sao lon nước...
Đã bao giờ bạn thắc mắc rằng, lon nước ngọt chúng ta uống lại không được thiết kế theo hình cầu...
Không có gì là...
Hiện nay các nguồn tài nguyên thiên nhiên như than đá, dầu mỏ đang dần bị con người khai phá...
Vì sao bóng bay...
Các nhân chứng tại khu vực phố Cửa Đông, Hoàn Kiếm, Hà Nội, cho biết vào 14h chiều 11/2, một...
Suýt chết vì...
Một phụ huynh vừa trải qua thảm cảnh, anh ta suýt mất một đứa con gái vì cháu bé đã đặt...
Cẩn thận khi...
Nếu bạn đang đun nấu bằng ga, hãy đọc bài này để tránh những tai nạn nguy hiểm không đáng...
Bao giờ Việt...
Ở Cuba, có những điều mà ít nhất 2 phần 3 dân số Việt Nam đang nằm mơ cũng không được như vậy. Gần...
Những lời chúc...
Hãy cùng nhau dành những lời chúc Tết, chúc mừng năm mới hay và ý nghĩa nhất dành...
Vì sao bố mẹ...
Kết quả nghiên cứu mới đây được thực hiện bởi một chuyên gia tâm lý người Anh cho hay, những cặp...
Ngày tận thế...
Theo một thuyết âm mưu mới đây, Chúa Jesus sẽ trở lại và nhân loại sẽ bước vào ngày...
Có thể bạn cũng quan tâm
Ai đã vô ơn...
Năm 1969, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh mất, Cuba và nhiều nước trên thế giới (có những nước không...
Hai hạt lúa
Có hai hạt lúa nọ được giữ lại để làm hạt giống cho vụ sau vì cả hai đều là những hạt...
Câu chuyện bất...
Trong một trận đánh quan trọng chống lại đội quân hùng mạnh với số lượng đông gấp bội, vị tướng...
Cướp ngân hàng...
Trong vụ cướp nhà băng được cho là ở Quảng Châu – Trung Quốc, một tên cướp hét lên: “Tất...
Hoa dâm bụt -...
Hoạt động trải nghiệm trong chương trình phổ thông mới không phải là một môn học mà là...
Ai mới là kẻ...
Một ông thầy giáo mới dạy nhận ra rằng trong lớp có một cậu bé luôn luôn bị chửi là...
Một số đại...
Đại dịch có thể được định nghĩa "là dịch bệnh xuất hiện trên toàn cầu hoặc trên một...
Người mẹ vĩ...
Tôi lớn lên trong tiếng ru à ơi của mẹ bên chiếc võng kẽo kẹt đầu hè. Tất cả những hình...
Cô giáo ở Hải...
Bà Trần Thị Ngọc Bảo – Hiệu trưởng Trường Tiểu học An Đồng (An Dương, Hải Phòng) cho biết, Ban giám...
Làm lớp trưởng...
Hôm trước, về thăm quê gặp Phương - đứa cháu gái cũng vừa từ trường về nghỉ cuối tuần. Trông...